Uluslararası Lojistik Nedir?

Uluslararası lojistik kavramını açıklamadan önce sizlere lojistik nedir onu açıklayalım. Lojistik için genel ve güncel bir tanım yapmamız gerekirse yükün çıkış noktasından yanı kaynağından yükün varış noktasına ulaştırılmasıdır. Ancak lojistik sadece ulaştırma işlemi değildir. Lojistik süreçleri yükün hareketinin planlanması, planlama sonrası uygulanması, yükün taşınması, yükün kontrol altında tutulması ve yükün depolanması süreçlerini kapsamaktadır. Bu süreçlerin tamamıyla lojistik ilgilenmektedir. Lojistiğim temel amacı ürün ya da malların doğru yere zamanında ve en uygun şekilde ulaşmasını sağlamaktadır. Günümüzde ticaretin artması ve aynı zamanda ticaretin sınırlarının genişlemesiyle birlikte uluslararası lojistik kavramı ortaya çıkmıştır.

Günümüzde ticaretin geliştiğini ve sınırlarının da genişlediğinden bahsettik. Bu doğrultuda ortaya çıkan uluslararası lojistik kavramı ürün ya da malların çıkış noktasında farklı bir ülkede varış noktası bulundurması olarak adlandırılabilir. Uluslararası lojistik ithalat ve ihracat süreçlerinin temelini oluşturmaktadır.

Uluslararası lojistik hizmetleri tek bir yöntem ile yapılmamaktadır. Tek bir yöntem ile yapılmamaktadır derken neyi kast ediyoruz açıklayalım. Örneğin karayolu taşımacılığı ile uluslararası lojistik yapılabilir yine denizyolu taşımacılığı ile uluslararası lojistik yapılabilir. Bunlar haricinde kombine bir şekilde de uluslararası taşımacılık yapılabilmektedir. Bu şu şekilde olmaktadır. Örneğin denizyolu ile başlayan lojistik süreci karayolu ile tamamlanabilir veya demir yolu ile tamamlanabilir. Bu şekilde kombine bir taşımacılık ile uluslararası lojistik süreci gerçekleştirilebilmektedir.

Uluslararası Lojistiğin Sağladığı Faydalar Nelerdir?

Uluslararası lojistik kavramının ortaya çıkmasıyla ticaretin ve lojistiğin gelişimi oldukça hızlanmış ayrıca gelişmeler farklı boyutlarda olmuştur. Burada uluslararası lojistik kavramının ortaya çıkmasının tarihten günümüze kadar sağladığı faydaların ne olduğundan detaylı bir şekilde bahsedeceğiz.

• Dünya genelinde uluslararası lojistiğin sağladığı en büyük fayda üretim yapan fabrikaların stok tutmasının önüne geçmesidir. Bu ne demek oluyor üretim yapan fabrikalar öncesinde hammaddelerini ve yarı mamul stoklarını çok fazla tutmaktaydı. Bunun sebebi üretim aşamasında ve teslimat aşamasında gecikmeler yaşamamak içindi. Ancak uluslararası nakliyat kavramının ortaya çıkması neticesinde çok fazla stok tutma olayı tamamen bitmiştir. Burada stok tutmak yerine ürünleri ihtiyaç halinde tedarik etmeye başlamıştır.
• Uluslararası lojistik kavramının 1960 yılında ortaya çıkmasıyla küreselleşmenin etkisi de hızlanmıştır. Küreselleşmenin etkisini arttıran uluslararası lojistik ülkelerin birbirleri ile mali açıdan rekabete girmelerine neden olmuştur. Bu rekabet asla kötü bir sonuç doğurmamıştır. Mali rekabette iyi olmak isteyen ülkeler bazı alanlarda uzmanlaşmaya başlamıştır.
• Ayrıca mali rekabetin bir diğer faydası da ülkelerin kendi potansiyellerini keşfetmesini sağlamıştır. Ülkeler üretmediği ürünleri üretir hale gelmesini sağlamıştır.
• Uluslararası lojistiğin en çok etkilediği alanlar ulaşım ve iletişim olmuştur. Bu alanlarda gelişmeyi hızlandırmıştır.
• Uluslararası lojistik sayesinde ihraç ve ithal edilen ürünlerin güvenli ve kısa sürede taşınması sağlanmaktadır. İthal edilen ürünlerin ve ihraç edilen ürünlerin çıkış noktasından varış noktasına kısa sürede güvenli bir şekilde ulaşması ancak uluslararası lojistik ile mümkün olmaktadır.
• Uluslararası lojistik gelişmesiyle ülkeler arası taşınan ürün ya da mallar güvence altına alınmıştır.  Lojistik kavramının gelişmesiyle ürün ya da malların güvence alınması önemli bir konu haline gelmiştir. Bu sayede sigortalı bir şekilde lojistik süreci gerçekleşmektedir. Lojistik süresince yaşanacak herhangi bir olumsuzluk durumunda mal ve hizmetlerin sigortalı olması zarar edilmemesini sağlamaktadır.
• Ayrıca uluslararası lojistik hizmetleri gelişmesiyle kapıdan kapıya nakliyat kavramı da ortaya çıkmıştır. Kapıdan kapıya nakliyat özellikle karayolu taşımacılığı ile taşıma yapılması durumunda geçerlidir. Ancak kombine bir şekilde taşımacılık yapılabilmektedir.

Uluslararası Lojistikte Teslim Şekilleri Nelerdir?

Uluslararası lojistik gerçekleşmesi için mutlaka teslim şeklinin belirlenmesi gerekmektedir teslim şekillerinin ne olduğunu ve ne anlama geldiğini detaylı olarak açıklayalım.

Genel Taşıma Türlerinde Kullanılan Teslim Şekilleri

Aşağıda belirttiğimiz teslim şekilleri genel taşıma türlerinin hepsinde geçerli olan teslim şekilleridir.

EXW – Ex Works

EXW, kısacası iş yerinde teslim olarak açıklanabilmektedir. Bu ne demek oluyor açıklayalım. İhracatçının depo, fabrika, işletme gibi talep ettiği yerde yükün teslim edilmesidir. Burada tüm masraf ve riskler ithalatçıya aittir.

FCA – Free Carrier

FCA ise taşıyıcıya teslim olarak açıklanabilir. İthalatçının belirlediği ve ihraç edilen ülkede bulunan yerde taşıyıcıya yükün teslim edilmesidir.

CPT – Carriage Paid To

CPT, taşıma ücreti ihracatçı tarafından ödenmiş teslim şeklidir. Burada taşıta ait taşıma bedelinin ihracatçı tarafından ödenmesi nedeniyle sigorta ve diğer masraflar ithalatçıya ait olmaktadır.

CIP – Carriage and In+surance Paid To

CIP, CPT’ye göre sigorta ve diğer masrafların ihracatçı tarafından ödendiği teslimat şeklidir. İthalatçının ülkesinde belirlenen noktaya teslim edilir ve buraya kadar çıkacak bütün masraflar ödenmiş olur.

DAT – Delivered at Terminal

DAT, terminal veya limandan teslim demektir. Lojistik sürecinde oluşacak bütün riskler ve bütün masraflar ihracatçıya ait olacak şekilde yükün ithalatçının bulunduğu ülkedeki liman veya terminale teslim edilmesidir.

DAP – Delivered at Place

DAP, belirlenen yere teslim demektir. Bu ne demek oluyor yükün ithalatçının ülkesinde belirlediği adrese vergiler hariç tüm masrafları ödenmiş bir şekilde teslim edilmesidir.

DDP – Delivered Duty Paid

DDP ise DAP’a göre tek farklı vergiler dâhil tüm masrafların ödenmiş şekilde teslim edilmesidir.

Deniz ve İç Sularda Kullanılan Teslim Şekilleri

Aşağıda belirttiğimiz teslim şekilleri ise deniz ve iç sularda taşımacılık yapıldığında geçerli olan teslim şekilleridir. Karayolu taşımacılığı, demir yolu taşımacılığı ve havayolu taşımacılığı için geçerli değildir.

FAS – Free Alongside Ship

FAS, gemi yanında teslim olarak adlandırılır. Yükün belirlenen deniz taşıtına yüklemek üzere rıhtım veya limana gelerek yükleme alanından teslim etmesidir.

FOB – Free on Board

FOB, deniz taşıtına yüklerin yüklenerek teslim edilmesidir. Burada taşıma, sigorta gibi ortaya çıkacak bütün maliyet ve sorumluluklar ithalatçı tarafından karşılanmaktadır.

CFR –   Cost and Freight

CFR, navlun ödenmiş halde teslim olarak adlandırılabilir. Burada yüklerin belirlenen deniz taşıtına ait taşıma bedelinin ihracatçı tarafından ödenmesiyle gerçekleşmektedir. Sigorta ve diğer masraflar ithalatçıya aittir.

CIF – Cost, Insurance and Freight

CIF, masraflar, navlun, sigorta, taşıma bedeli gibi masrafların ödendiği teslim şeklidir. 

Uluslararası Taşıma Sözleşmeleri Nedir?

Uluslararası taşımacılık yapılırken bazı sözleşmeler bulunmaktadır. Bu sözleşmelere uluslararası taşıma sözleşmeleri denmektedir. Uluslararası taşıma sözleşmeleri, taşıma yapılacak lojistik çeşidine göre değişmektedir. Uluslararası taşıma sözleşmeleri şu şekildedir;

Deniz Konşimentosu

Gemi acentesi tarafından düzenlenen bu belge taşıtana verilmektedir. Taşıtanın isteği üzerine çıkarılan deniz konşimentosunun en önemli özelliği kıymetli evrak niteliği taşımasıdır. Yani ciro yolu ve teslim yolu ile yüklerin mülkiyetinin devrini sağlamaktadır. Konşimentoda ismi geçen ve malları almaya yetkilendirilmiş kişinin malları almasına yetki bu belge ile verilmektedir.

Havayolu Konşimentosu

Havayolu konşimentosu, deniz yolu konşimentosundan farklıdır. Farklı olmasının nedeni denizyolu konşimentosu kıymetli evrak niteliği taşırken, havayolu konşimentosu bir makbuz niteliği taşımaktadır. Bu ne demek oluyor açıklayalım. Havayolu konşimentosu ile mülkiyet devri yapılamamaktadır. Ayrıca ithalatçı adına düzenlenmektedir. Yükler havayolu taşımacılığı vasıtasıyla taşınır ve havayolu konşimentosu üzerinde ithalatçı olarak kimin adı yazılı ile ona yükler teslim edilir.

Demiryolu Hamule Senedi

Demiryolu vasıtasıyla taşınacak olan yüklerin demiryolu idaresine teslim edildiğini gösteren belgedir. Yani demiryolu idaresi tarafından teslim alındı niteliği taşımaktadır. İsme düzenlenmektedir ve hamule senedinde yer alan isme ilgili istasyondan malların teslimi gerçekleşir.

Karayolu Taşıma Belgesi

Karayolu taşıma belgesinin bir diğer adı ise kamyon konşimentosu olarak bilinmektedir. Kamyon ve tır yardımıyla yapılan uluslararası taşımacılıkta düzenlenmektedir. Bu belgede yer alan ve anlaşmaya üye ülkeler arasında yükün taşınmasında herhangi bir olumsuz durum söz konusu olursa gönderen taşıyan ve alıcı arasında belirlenen sorumluluk ve yükümlülükler bu sözleşmede yer almaktadır.

Nakliyeci Makbuzu

Demiryolu ve karayolu taşımacılıklarında kullanılan bu belge taşıma komisyoncuları tarafından belli ücretler ile kendi adlarına ve başkalarının adına taşıma yapan firmalara kesilmektedir.

FİATA Tesellüm Belgeleri

Nakliyeci makbuzu olarak adlandırılan bu belge FİATA’ya üye olan taşıma acentelerinin karayolu taşımacılığı yaparken mutlaka kullanması gereken bir belgedir. Sadece karayolu taşımacılığı yaparken kullanılmaktadır.

Tır Karnesi

Uluslararası taşımacılık yapabilecek olan tırlarda bulunması gereken karnedir.