16 Ekim 2024
Tonaj, taşımacılık sektöründe önemli bir kavram olup, eşya transfer işlemlerinin ne kadar büyük bir hacimle gerçekleştirildiğini belirten bir ölçüttür. Özellikle lojistik firmaları tarafından sıkça kullanılan bu terim, araçların toplam kapasitesine göre değişiklik gösterir. Eşya transferi sırasında, yüklerin doğru bir şekilde hesaplanması ve taşınacak olan malzemenin tonajının belirlenmesi, hem taşıyıcı firmalar hem de müşteriler için oldukça önemlidir.
Tonaj Ne Demek?
Tonaj, aracın taşıyabileceği yük miktarını ifade eden, ton cinsinden ölçülen değerdir. Aracın kendi motor kapasiteleri ve diğer teknik özelliklerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Her aracın tonaj miktarı, belirli kriterlere göre belirlenmiş olup, bu kriterler aracın yapısı, tasarımı ve kullanım amacına göre farklılık arz edebilir. Özellikle ticari araçlar için tonaj, taşıma kapasitesini belirlemek açısından oldukça önemlidir.
Tonaj Nasıl Hesaplanır?
Tonaj, birkaç yolla hesaplanabilir. Öncelikle taşınacak yükün net ağırlığı ile aracın ya da geminin kendi ağırlığı toplandığında, brüt tonaj elde edilmektedir. Brüt tonaj, yük dahil tüm ağırlığı ifade ederken, sadece taşınacak yük ağırlığı hesaplanırsa, bu durumda net tonaj olarak adlandırılmaktadır. Yüklerin taşınabilirliğini ve kapasitesini belirlemek için farklı tonaj türleri kullanılmakta olup, en yaygın olanları brüt tonaj ve net tonajdır. Dedveyt tonaj da, geminin yükleme kapasitesini belirlemek için kullanılan bir terimdir.
Tırın tonaj hesabı şu şekilde:
Normal Tır: 13,60 x 2,42 x 2,60 m / 20-24 ton / 80 m3
Maxima Tır: 13,60 x 2,44 x 2,80 m / 20-24 ton / 92 m3
Mega Tır: 13,70 x 2,46 x 3,00 m / 22-26 ton / 100 m3
Kamyon veya kamyonet tonaj hesabı şu şekilde:
İki Dingilli Kamyon ya da Kamyonet: 3,50 m / 11-20 ton
Üç Dingilli Kamyon: 15 m / 21-24 ton,
Dört Dingilli Kamyon: 15 m / 32-38 ton
Römork ya da trayler tonaj hesabı şu şekilde:
Hidrolik Trayler: 13,00 + 13,00 x 3,00 -5,00 x 3,00-5,00 / 60-100 ton
Kamyon Römork: 7,10 + 7,68 x 2,45 x 2,80 m / 20-24 ton / 100-105 m3
Alçak Yataklı Trayler: 13,60 + 6 x 2,55-3,00 x 3,00-4,00 m / 25-80 ton
Hidrolik Trayler: 13,00 + 13,00 x 3,00 -5,00 x 3,00-5,00 / 60-100 ton
Araçların Toplam Taşıma Kapasiteleri
Araçların toplam taşıma kapasiteleri, farklı yapı ve dizaynlara sahip taşıtların taşıma kapasiteleri, kullanılan dingil sayısına göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, römork ve iki dingilli taşıtlar, toplamda 18 ton taşıma kapasitesine sahiptir. Üç dingilli taşıtlarda 25 ton olarak artmaktadır. Daha fazla yük taşıma ihtiyacı olan durumlarda ise yarı römorklu üç dingilli taşıtlar 28 ton kapasite sunmaktadır.
Dört dingilli taşıtlar, yük taşıma kapasitesini artırarak 32 ton yük taşıyabilmektedir. Yarı römorklu dört dingilli taşıtlar ise bu kapasiteyi daha da yükselterek 36 ton yük taşıma imkanı sunar. Özel bir tasarıma sahip olan dingil ağırlığı 20 ton olan yarı römork taşıtlar, 38 ton taşıma kapasitesine sahipken, beş ve beşten fazla dingilli yarı römorklu veya römorklu tırlar toplamda 40 ton yük taşıyabilmektedir. Konteynerli yarı römorklu taşıtlar, taşımacılık alanında en yüksek kapasiteyi sunarak 44 ton taşıma kapasitesine ulaşmaktadır.
Tonaj Cezası
2024 yılında tonaj cezası, araçların belirlenen ağırlık limitlerini aşması durumunda uygulanır. Yolların ve köprülerin güvenliğini artırmayı hedefler. Tonaj cezası 540 TL’dir, bu da sürücülerin kurallara uyması için bir teşvik oluşturur.
Tonaj Cezası Nasıl Hesaplanır?
Tonaj cezası, araç yükü %10 ile %15 arasında fazla olduğunda, 1.839 TL para cezası uygulanır. Aracın yola devam etmesine izin verilir, ancak dikkatli olunması önemlidir. Aksi takdirde, daha ciddi sonuçlarla karşılaşma ihtimali vardır. Eğer araç, tonaj kapasitesinin %25’inden fazla yük taşıyorsa, durum daha da ciddileşir. Bu durumda 7.369 TL ceza uygulanır ve bu, taşıma kurallarına uymamanın önemli sonuçlarından biridir.