Lojistik Sektöründe Taşıma Türleri

Lojistik geçmişten günümüze pek çok gelişimler göstererek gelmiştir. Bu gelişimlerin en önemlisini ise taşımacılık türlerinde yaşamıştır. Ülkelerin yüklere kısa sürede ve güvenli bir şekilde ulaşması için farklı taşımacılık türleri kullanılmaktadır. Kullanılan taşımacılık türlerinde ise ülkelerin coğrafi boyutu, yükün ağırlığı, yükün hacmi, yükün türü gibi unsurlarda belirleyici olmaktadır. Her yük karayolu taşımacılığı ile taşınamadığı gibi her yük denizyolu taşımacılığı, havayolu taşımacılığı veya demiryolu taşımacılığı ile de taşınamaz. Bu bağlamda taşımacılık türlerinin ne olduğunu ve taşımacılık türlerinin özelliklerini size detaylı bir şekilde anlattık. Ancak öncelikle lojistik nedir kısaca bahsedelim.

Lojistik Nedir?

Lojistik için genel bir tanım yapmamız gerekirse yükün çıkış noktasından varış noktasına kadar geçen bütün sürecin yönetilmesidir. Lojistik ile ilgili bilinen en büyük yanlış sadece ulaştırmadan ibaret olduğu sanılmasıdır. Ancak lojistik yükün varış noktasına ulaşana kadar geçirdiği bütün süreçleri kapsamaktadır. Lojistik yükün taşınması, yükün taşıma aşamasının planlanması, yükün kontrol altına alınması ve yükün depolanması gibi çok kapsamlı bir süreçtir. Lojistiğin temel amacı ürün ya da malların varış noktasına en kısa sürede ve en uygun şekilde taşınması olarak açıklayabiliriz. Lojistik de 5 temel taşıma süreci bulunmaktadır. Bu taşımacılık türleri şunlardır; karayolu taşımacılığı, denizyolu taşımacılığı, havayolu taşımacılığı, demiryolu taşımacılığı ve boru hattı taşımacılığıdır. Sizlere bu taşımacılık türlerini detaylı olarak açıklayalım.

Karayolu Taşımacılığı

Karayolu taşımacılığı günümüzde oldukça fazla tercih edilmektedir ve lojistik süreçlerinin büyük bir kısmı karayolu taşımacılığı ile yönetilmektedir. Karayolu taşımacılığını açıklamamız gerekirse bir yükün çıkış noktasından varış noktasına karayolu alt yapısı vasıtasıyla ulaştırılmasıdır. Karayolu taşıtları ile bu süreç ilerletilmektedir. Karayolu taşımacılığı kendi içerisinde 2 gruba ayrılmaktadır. Yurtiçi taşımacılık yapılacaksa buna yurtiçi karayolu taşımacılığı eğer yurtdışı karayolu taşımacılığı yapılacaksa buna da uluslararası karayolu taşımacılığı denilmektedir.

Karayolu taşımacılığının lojistik süreçlerinde önemli bir yeri olmasının en büyük nedeni kombine taşımacılıkta çok fazla tercih edilmesidir. Kombine taşımacılık ne demek kısaca açıklayalım. Kombine taşımacılık 2 ya da daha fazla taşımacılık türleri ile lojistik sürecinin yönetilmesidir. Örneğin demiryolu ile yükün çıkış noktasından yüklenip başka bir noktada karayolu taşımacılığı araçlarına yüklenerek varış noktasına ulaştırılması kombine taşımacılığa bir örnektir. Genellikle kombine taşımacılıkta karayolu taşımacılığının önemli bir yeri vardır. Peki, karayolu taşımacılığının sunduğu avantajlar nedir?

Karayolu Taşımacılığının Sunduğu Avantajlar

Karayolu taşımacılığının çok fazla tercih edilmesi lojistik süreçlerinde sağladığı pek çok faydadan dolayıdır. Bu faydaları size kısaca açıklayalım.

• Öncelikle karayolu taşımacılığının sunduğu en büyük fayda alternatif rotalar belirlenebilmesidir. Yükün en güvenli ve en hızlı şekilde varış noktasına ulaşması için alternatif rotalar üretilebilmektedir. Alternatif rotaların üretilmesi lojistik sürecinin her yere uzanmasını sağlamaktadır.
• Karayolu taşımacılığının diğer önemli avantajı ise zaman tasarrufu sağlamasıdır. Hem alternatif rotaların belirlenebilmesi hem de karayolu lojistiğinin asıl amacının malı en hızlı şekilde varış noktasına yetiştirmek olduğu için zaman anlamında tasarruf sağlamaktadır.
• Karayolu lojistiğinin kombine taşımacılık olarak çok sık tercih edildiğinden bahsetmiştik. Bunun sebebi karayolu alt yapısına sahip olan her yere ulaşma imkânı olmasıdır. Bu sayede karayolu taşımacılığının kapıdan kapıya lojistik anlayışına sahip olduğunu söyleyebiliriz.
• Karayolu taşımacılığının operasyon süreçleri diğer taşımacılık türlerine göre oldukça kısa sürmektedir. Karayolu taşımacılığının ilk amacı yükü varış noktasına en hızlı şekilde ulaştırmak olduğundan bahsetmiştik. Bu bağlamda operasyon süreçleri de oldukça hızlıdır. Ancak operasyon süreçlerinin hızlı olması kapsamsız olduğu anlamına gelmemektedir.
• Kapıdan kapıya lojistik anlayışının söz konusu olması sayesinde ürünlerin olumsuz bir durumla karşılaşması neredeyse imkânsız bir hale gelmektedir.

Denizyolu Taşımacılığı

Denizyolu taşımacılığını, sular üzerinden limanlar arası ticaretin en güvenilir ve en hızlı şekilde yapılmasını sağlayan taşımacılık türüdür olarak açıklayabiliriz. Denizyolu taşımacılığı denizler üzerinde yapıldığı için deniz araçları vasıtası ile taşımacılık yapılmaktadır. Denizyolu taşımacılığının taşıma hacmi oldukça yüksektir. Yüksek taşıma hacmi sayesinde uygun fiyatlara lojistik yapabilme imkanı sağlamaktadır. Ayrıca çok uzun mesafeler taşınması gereken yüklerin deniz taşımacılığı yardımıyla taşınması gerekmektedir. Denizyolu taşımacılığı sayesinde hem hassas hem de taşınması tehlikeli olan yükler taşınmaktadır.

Denizyolu taşımacılığı uluslararası taşımacılık türleri arasında en güvenilir olanıdır. Denizler vasıtasıyla yüklerin güvenli bir şekilde çıkış noktasından varış noktasına ulaşmasını sağlamaktadır.

Denizyolu taşımacılığının tercih edilmesinin en önemli iki sebebi fiyat avantajı ve hacim olarak yüksek malların taşınmasıdır. Hacim olarak yüksek mallar taşındığı için fiyat diğer taşımacılık türlerine göre oldukça düşük olmaktadır.

Denizyolu taşımacılığı 2’ye ayrılmaktadır. Bunlar; Düzensiz (Tramp) taşımacılık ve düzenli (Liner) Taşımacılıktır.

Düzensiz (Tramp) taşımacılıkta geminin tamamını dolduracak yükler ile taşıma yapılmaktadır. Yani hacim olarak yüksek olan petrol, kereste gibi yüklerin taşınması daha fazla yapılmaktadır. Burada geminin hareket etmesi için tamamına yakınının veya tamamının dolması gerekmektedir.

Düzenli (Liner) taşımacılıkta ise önemli olan şey asla yük değildir. En önemli şey burada hizmettir. Yükün hızlı ve güvenli bir şekilde çıkış noktasından varış noktasına varması sağlanmaktadır. Bu bağlamda geminin tamamen dolması beklenmemektedir. Saati gelen gemi lojistik operasyonunu tamamlamak adına yola çıkmaktadır.

Havayolu Taşımacılığı

Havayolu taşımacılığı diğer taşımacılık türlerine göre en kısa zamanda yüklerin teslim edilmesini amaçlar. Havayolu ile ulaşım normal ulaşım şekillerine göre çok daha hızlı olduğu için havayolu taşımacılığı ile taşınan yüklerde daha hızlı bir şekilde varış noktasına ulaşmaktadır. Genellikle havayolu taşımacılığında yüklerin ertesi gün teslim edilmesi amaçlanmaktadır. Yolcuların seyahat ettiği uçaklar yardımıyla taşımacılık yapılması sanıldığı gibi yüksek bir fiyata mal olmasının önüne geçmektedir. Ancak hacim olarak düşük olan yükler yolcu uçakları ile taşınmaktadır. Eğer hacim olarak yüksek yükleriniz varsa kargo uçakları yardımıyla taşımacılık işlemi gerçekleşebilmektedir.

Ayrıca uçaklarda değerli madenlerin ve değerli eşyaların ve tehlikeli maddelerinde taşınmasına olanak sağlanmaktadır. Bu noktada yükler özel yük sınıfına girdiği için normal yüklerden daha fazla önlem alınarak taşınmaktadır. Bu sayede hem hızlı hem de güvenli bir taşımacılık gerçekleştirilmiş olmaktadır. Havayolu taşımacılığının sunduğu pek çok avantaj bulunmaktadır. Bu avantajlardan kısaca bahsedelim.

Havayolu Taşımacılığının Sunduğu Avantajlar

Havayolu taşımacılığının sunduğu avantajlar şu şekildedir.

• Havayolu taşımacılığının sunduğu şüphesiz en önemli avantaj hızdır. Yüklerin çıkış noktasından varış noktasına oldukça hızlı bir şekilde ulaştığı havayolu taşımacılığı sayesinde acil yetişmesi gereken ve bozulabilecek malzemelerin lojistik sürecine katılması sağlanmıştır.
• Küçük hacimli yüklerin taşınmasına olanak sağladığından bahsetmiştik. Peki bu ne şekilde bir avantaj sağlamaktadır. Küçük hacimli yüklerin diğer taşımacılık türlerinde taşınması pek güvenli olmamaktadır. Yüksek hacimli yüklerle bir arada olduğu için olumsuz durumlar yaşanabilir ancak havayolu taşımacılığı ile en küçük yükün bile taşınması mümkündür.
• Havayolu taşımacılığına özel kargo ve gümrükleme süreçleri olduğu için bu süreçlerde diğer taşımacılık türlerine göre oldukça hızlı bir şekilde çözülmektedir. Bu durum zaten hızlı olan havayolu taşımacılığının daha hızlı bir hal almasını sağlamaktadır.
• Rotası belirli değildir ve ürünün en hızlı şekilde varış noktasına ulaşması için rota esnetilebilir. Bu sayede teslimat tarihine bağlı kalınır.

Demiryolu Taşımacılığı

Demiryolu taşımacılığı raylar yardımıyla vagonlarla yüklerin çıkış noktasından varış noktasına ulaştırılmasıdır. Demiryolu boyunca her yerde bulunan terminallere ulaşabilmektedir. Demiryolu taşımacılığı oldukça uzun bir şekilde gerçekleşmektedir ayrıca demiryolu taşımacılığı yatırım ve bakım maliyetlerinin düşüklüğü ile fiyat avantajı sağlamaktadır.

Demiryolu taşımacılığı gelişmiş ülkeler için oldukça önemli bir yer oluşturmaktadır. Bu noktada gelişmiş ülkeler demiryolu taşımacılığı ile kombine taşımacılık yaparak zaman ve maliyet tasarrufu sağlamaktadır. En çok kombine taşımacılık karayolu taşımacılığı ile yapılmaktadır. Bu sayede evden eve lojistik kavramı tamamlanmış olmaktadır.

Demiryolu taşımacılığının tercih edilmesinde önemli olan bir diğer neden ise çevreci olmasıdır. Demiryolu taşımacılığı taşımacılık türleri arasında en çevreci olanıdır.

Boru Hattı Taşımacılığı

Boru hattı taşımacılığı özellikle son zamanlarda çok sık bir şekilde yapılmaktadır. Burada borularla yapılan hat yardımıyla petrol, doğalgaz gibi maddelerin taşınması sağlanmaktadır. Boru hattı yardımıyla bu yüklerin büyük miktarlarda ve hızlı bir şekilde taşınması oldukça önemli bir avantaj sağlamaktadır.

İlginizi Çekebilir: Ro-Ro Taşımacılık Nedir?