Incoterms Nedir, Teslim Şekilleri  

Incoterms, uluslararası ticarette kullanılan ve tarafların sorumluluklarını belirleyen standart ticaret kurallarıdır. “Incoterms” terimi, “International Commercial Terms” kelimelerinin kısaltmasıdır. Incoterms, malın teslim edileceği yer, malın transferindeki risklerin sorumluluğu, navlun, gümrük vergileri ve diğer maliyetler gibi detayları kapsayan bir dizi terimden oluşur. Bu terimler, ihracat ve ithalat işlemlerinde kullanılarak tarafların hak ve yükümlülüklerinin netleştirilmesini sağlar ve ticari anlaşmazlıkların çözülmesine yardımcı olur. Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından belirlenir ve güncellemelerle yenilenirler.

Incoterms nedir?

Incoterms, tarafların malların taşınması, sigortalanması, gümrükleme işlemleri ve diğer lojistik detaylarla ilgili sorumluluklarını ve risklerini belirleyen standart bir terimler dizisidir. Bu terimler, malların uluslararası ticaretinde kullanılan en yaygın teslim şekillerini kapsar ve her bir terim, tarafların üzerine düşen sorumlulukların yanı sıra navlun, sigorta, gümrük vergileri ve diğer maliyetleri de belirler.

Genellikle ihracat ve ithalat işlemlerinde kullanılır ve taraflar arasındaki ticari anlaşmazlıkların çözülmesine yardımcı olur. Ayrıca, taşımacılık, gümrük ve sigorta şirketleri tarafından da kullanılır.

Son derece önemli bir rol oynamaktadır, çünkü uluslararası ticarette taraflar arasındaki sözleşme ve teslimat koşullarını belirlemek için bir standart sağlar. Bu, malların teslimatı sırasında oluşabilecek risklerin azaltılmasına ve ticari anlaşmazlıkların önlenmesine yardımcı olur. 

Icoterms Kuralları

Incoterms, yani Uluslararası Ticarette Kullanılan Teslim Şartları, mal alım satım işlemlerinde kullanılan teslim şartlarını standartlaştıran bir dizi kısaltmadır. Bu kısaltmalar, malın satıcı ve alıcı arasında hangi aşamalarda teslim edileceğini belirler.

Incoterms, uluslararası ticarette kullanılan standart teslim şekilleri ve kurallarıdır. Incoterms, “International Commercial Terms” kelimesinin kısaltmasıdır. Bu terimler, malın satışından doğan taraflar arasındaki hak ve sorumlulukları belirler. Incoterms, satıcı ve alıcının sorumluluklarını tanımlar ve malın teslimatı sırasında hangi parti tarafından hangi masrafların karşılanacağını belirler. Ayrıca, hangi parti tarafından gümrük beyannamesi, sigorta, taşıma belgeleri ve diğer belgelerin hazırlanacağı gibi konuları da kapsar.

Incoterms kuralları, satıcının teslimatı gerçekleştirdiği anda malların riskinin ve mülkiyetinin alıcıya devredilmesi ile ilgilidir. Incoterms, satıcının ve alıcının sorumluluklarını belirleyen ve ülkeler arası ticarette uygulanan standartlaştırılmış teslim şekilleri olarak kabul edilir.

Incoterms 2020’nin 11 farklı kuralı vardır ve bunlar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

EXW (Ex Works): Satıcının teslim yerinde malları hazır etmekle yükümlü olduğu teslim şeklidir.

FCA (Free Carrier): Satıcının, malları belirtilen bir taşıyıcıya teslim etmekle yükümlü olduğu teslim şeklidir.

CPT (Carriage Paid To): Satıcının, malları belirtilen bir noktaya taşıtmak ve taşıma masraflarını ödemekle yükümlü olduğu teslim şeklidir.

CIP (Carriage and Insurance Paid To): Satıcının, malları belirtilen bir noktaya taşıtmak ve taşıma masraflarını ödemekle birlikte sigorta yaptırmakla yükümlü olduğu teslim şeklidir.

DAP (Delivered at Place): Satıcının, malları belirtilen bir yere teslim etmekle yükümlü olduğu teslim şeklidir ve malın boşaltılmasından sonra satıcının sorumluluğu sona erer.

DDP (Delivered Duty Paid): Satıcının, malları alıcının ülkesinde belirtilen bir yere teslim etmekle yükümlü olduğu teslim şeklidir ve satıcı, taşıma masrafları, gümrük vergileri ve diğer masrafları da dahil olmak üzere tüm masraflardan sorumludur.

FAS (Free Alongside Ship): Satıcı, malı limanda belirlenmiş bir yanaşma noktasına getirir ve alıcının gemiye yüklemesine yardımcı olur. Teslim, malın gemiye yanaştırıldığı andadır ve bundan sonrası alıcının sorumluluğundadır.

FOB (Free on Board): Satıcı, malı geminin güvertesine yükler ve nakliye için gerekli olan belgeleri sağlar. Teslim, malın gemiye yüklenmesiyle gerçekleşir ve bundan sonra malın güvenliği ve sigortası alıcının sorumluluğundadır.

CFR (Cost and Freight): Satıcı, malı gemiye yükler ve navlun ücretini öder. Teslim, malın gemiye yüklenmesiyle gerçekleşir ve bundan sonra malın güvenliği ve sigortası alıcının sorumluluğundadır.

CIF (Cost Insurance and Freight): Satıcı, malı gemiye yükler ve navlun ücretinin yanı sıra malın sigorta primini de öder. Teslim, malın gemiye yüklenmesiyle gerçekleşir ve bundan sonra malın güvenliği alıcının sorumluluğundadır, ancak satıcı tarafından sağlanan sigorta ile korunmaktadır.

Incoterms kuralları, satıcı ve alıcı arasındaki sorumlulukları açıkça belirtir ve her iki tarafın da işlem sırasında karşılaşabileceği riskleri en aza indirir. Bu nedenle, uluslararası ticarette sıkça kullanılırlar. Ancak, Incoterms kurallarını kullanmadan önce, her iki tarafın da kuralları anladığından emin olması önemlidir. 

Incoterms Zorunlu Bir Uygulama Mıdır?

Incoterms zorunlu bir uygulama değildir. Ancak, uluslararası ticarette taraflar arasındaki anlaşmazlıkların önlenmesi ve çözümünde ortak bir dil ve anlayışın oluşturulması amacıyla Incoterms kuralları kullanılması yaygın bir uygulamadır. Ayrıca, bazı ülkelerde ithalat ve ihracat işlemlerinde Incoterms kurallarına uyulması yasal bir zorunluluk olabilir. Bu nedenle, tarafların ticaret anlaşmalarında Incoterms kurallarını kullanmaları tavsiye edilir ve yaygın bir uygulamadır. 

Incoterms Kod

Incoterms her iki alıcı ve satıcı yükümlülüklerini daha berrak yapmak için olduğundan kısaltıcı kodları kullanmaktadır.  (A1-A10) ve alıcı (B1-B10) aşağıdaki konuları içermektedir. 

A1 / B1- Genel Yükümlülükler: Her iki tarafın da yükümlülükleri hakkında açık ve net bir şekilde bilgi sahibi olması gereklidir. Bu kapsamda, her iki tarafın yükümlülüklerinin neler olduğu, hangi belgelerin gerekli olduğu, hangi kanun ve yönetmeliklere uyulması gerektiği gibi konuları kapsar.

A2 / B2- Teslim: Satıcının malı alıcının belirlediği yere veya taşıyıcının teslim edeceği yere teslim etmesi gerektiği konusunu kapsar.

A3 / B3- Risklerin Transferi: Malın kimin sorumluluğunda olduğu ve ne zaman riskin alıcıya geçtiği konusunu kapsar.

A4 / B4- Taşıma: Malın taşınması için gereken işlemler, taşıma şekli, taşıma aracı, gümrük işlemleri, transit işlemleri gibi konuları kapsar.

A5 / B5- Sigorta: Malın sigortalanması için gereken işlemler, sigortanın kim tarafından yaptırılacağı, hangi koşullar altında sigorta yapılacağı gibi konuları kapsar.

A6 / B6- Teslim / Taşıma Belgesi: Teslim edilen malın ve taşıma sürecinde kullanılan belgelerin neler olduğu, hangi belgelerin kim tarafından düzenleneceği gibi konuları kapsar.

A7 / B7- İhracat / İthalat İzni: İhracat ve ithalat izinleri hakkında gerekli bilgileri kapsar.

A8 / B8- Kontrol / Paketleme / İşaretleme: Malın nasıl paketleneceği, nasıl işaretleneceği, hangi kontrollerin yapılacağı gibi konuları kapsar.

A9 / B9- Maliyetlerin Tahsisi: Malın taşınması ve diğer işlemler için oluşacak maliyetlerin hangi taraflar tarafından karşılanacağı konusunu kapsar.

A10 / B10- Bildirimler: Her iki tarafın da birbirlerine yapacakları bildirimler ve iletişim konusunu kapsar.

Her Incoterms kuralları, bu 10 konuda ayrıntılı açıklamalar içerir. Bazı Incoterms kuralları daha genel olurken, diğerleri daha ayrıntılı olabilir. Örneğin, bazı Incoterms kuralları, malların teslimatının yapıldığı yerin sadece adını belirlerken, diğerleri, malların teslimatının yapıldığı yeri ve zamana kadar her taraftan yapılması gereken tüm işlemleri ayrıntılı olarak belirler. 

Yürürlükten Kaldırılan Bazı Incoterms Kuralları 

ICC tarafından yürürlükten kaldırılan bazı Incoterms kuralları şunlardır:

EXW (Ex Works) 2000: Bu kural, 2010 sürümünde de yer almaktadır. Ancak, EXW 2020 sürümü, EXW 2000 sürümünün yerini almıştır.

DDU (Delivered Duty Unpaid) 2000: Bu kural, 2010 sürümünde de yer almaktadır. Ancak, DAP (Delivered at Place) 2020 sürümü, DDU 2000 sürümünün yerini almıştır.

DAF (Delivered at Frontier) 2000: Bu kural, 2010 sürümünde de yer almaktadır. Ancak, DPU (Delivered at Place Unloaded) 2020 sürümü, DAF 2000 sürümünün yerini almıştır.

DES (Delivered Ex Ship) ve DEQ (Delivered Ex Quay) 2000: Bu kurallar, 2010 sürümünde yer almamaktadır. Bunların yerini, FAS (Free Alongside Ship) ve FCA (Free Carrier) kuralları almıştır.

ICC tarafından yürürlükten kaldırılan diğer Incoterms kuralları arasında FOT (Free on Truck), FOR (Free on Rail), FAS (Free Alongside Ship), CFR (Cost and Freight), CIF (Cost, Insurance and Freight) ve CPT (Carriage Paid to) yer almaktadır. Ancak, bu kuralların bazıları, günümüzde kullanılmayan belirli sektörlerde hala kullanılmaktadır.